Tổng hợp các câu lệnh trong Linux mà bạn nên biết (100 lệnh)

   Lệnh Linux trong quản trị mạng đóng vai trò cực kỳ quan trọng và là công cụ không thể thiếu đối với mọi quản trị viên. Việc nắm vững các câu lệnh này giúp bạn thực hiện các tác vụ quản lý, giám sát và khắc phục sự cố mạng một cách hiệu quả, nhanh chóng và chính xác. Thay vì phải sử dụng các giao diện đồ họa (GUI) rườm rà, các lệnh dòng lệnh cho phép bạn tự động hóa công việc, thực hiện các tác vụ từ xa và có cái nhìn chi tiết hơn về hệ thống.

Tầm quan trọng của câu lệnh Linux trong quản trị mạng

Việc sử dụng các câu lệnh Linux mang lại nhiều lợi ích to lớn, giúp quản trị mạng trở nên hiệu quả hơn:

• Tự động hóa và hiệu quả: Các câu lệnh có thể được kết hợp thành các script (kịch bản) để tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại như sao lưu dữ liệu, kiểm tra trạng thái dịch vụ, hoặc cấu hình tường lửa. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu sai sót do con người.

• Truy cập từ xa: Hầu hết các máy chủ mạng đều không có giao diện đồ họa. Bạn có thể sử dụng các lệnh qua các giao thức như SSH (Secure Shell) để quản lý, cấu hình và giám sát các thiết bị mạng từ bất cứ đâu.

• Kiểm soát chi tiết: Lệnh dòng lệnh cho phép bạn kiểm soát hệ thống ở mức độ chi tiết cao hơn nhiều so với giao diện đồ họa. Bạn có thể xem các thông số mạng cụ thể, kiểm tra các luồng dữ liệu, và phân tích các gói tin một cách sâu sắc.

• Kiểm tra và khắc phục sự cố: Khi có sự cố mạng, các công cụ dòng lệnh như ping, traceroute, netstat, hoặc nmap là những trợ thủ đắc lực giúp bạn nhanh chóng xác định nguyên nhân và đưa ra giải pháp.

Tổng hợp 100 câu lệnh:

1. pwd (In thư mục làm việc)

• Sử dụng: pwd
• Mô tả: Hiển thị đường dẫn thư mục hiện tại. Lệnh này hữu ích khi bạn muốn biết vị trí chính xác trong hệ thống tệp nơi bạn đang làm việc. Ví dụ: nếu bạn đang ở sâu bên trong các thư mục lồng nhau, lệnh pwd sẽ hiển thị đường dẫn đầy đủ.

2. ls (Liệt kê Nội dung Thư mục)

• Cách sử dụng: ls [tùy chọn] [thư mục]
• Mô tả: Liệt kê các tệp và thư mục trong thư mục hiện tại. Các tùy chọn phổ biến bao gồm:
  • -l để có danh sách chi tiết (hiển thị quyền, quyền sở hữu, kích thước, v.v.).
  • -a để bao gồm các tập tin ẩn.
  • -h cho kích thước tệp mà con người có thể đọc được.

3. cd (Thay đổi thư mục)

• Cách sử dụng: cd [thư mục]
• Mô tả: Chuyển thư mục hiện tại sang thư mục được chỉ định. Ví dụ: cd /home/user/documents sẽ điều hướng đến thư mục "documents". Sử dụng cd .. để di chuyển lên một cấp thư mục và cd ~ để trở về thư mục home.

4. mkdir (Tạo thư mục)

• Cách sử dụng: mkdir [tên thư mục]
• Mô tả: Tạo một thư mục mới với tên được chỉ định. Ví dụ: mkdir newfolder sẽ tạo một thư mục có tên "newfolder" tại vị trí hiện tại.

5. rm (Xóa Tệp hoặc Thư mục)

• Cách sử dụng: rm [tùy chọn] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Xóa tệp hoặc thư mục. Các tùy chọn quan trọng bao gồm:
  • -r để xóa đệ quy (cần thiết cho thư mục).
  • -f để buộc xóa mà không cần thông báo.
  • Thận trọng: Hãy hết sức cẩn thận với rm -rf vì lệnh này sẽ xóa mọi thứ trong thư mục được chỉ định mà không yêu cầu xác nhận.

6. cp (Sao chép tập tin hoặc thư mục)

• Cách sử dụng: cp [nguồn] [đích]
• Mô tả: Sao chép tệp hoặc thư mục từ vị trí này sang vị trí khác. Sử dụng tùy chọn -r để sao chép thư mục theo cách đệ quy. Ví dụ: cp -r folder1 folder2 sao chép "folder1" sang "folder2".

7. mv (Di chuyển hoặc Đổi tên Tệp hoặc Thư mục)

• Cách sử dụng: mv [nguồn] [điểm đến]
• Mô tả: Di chuyển tệp hoặc thư mục đến một vị trí khác hoặc đổi tên nếu đích đến nằm trong cùng một thư mục. Ví dụ: mv oldname newname sẽ đổi tên một tệp.

8. touch (Tạo tệp trống hoặc cập nhật dấu thời gian của tệp)

• Cách sử dụng: touch [tên tệp]
• Mô tả: Tạo một tệp trống với tên được chỉ định nếu tệp chưa tồn tại, hoặc cập nhật thời gian sửa đổi và truy cập của tệp nếu tệp tồn tại. Điều này hữu ích khi tạo tệp giữ chỗ hoặc cập nhật dấu thời gian.

9. cat (Nối và Hiển thị Nội dung Tệp)

• Cách sử dụng: cat [tệp]
• Mô tả: Hiển thị nội dung của một tệp. Ví dụ: cat example.txt sẽ xuất nội dung của "example.txt" ra terminal. Bạn cũng có thể nối nhiều tệp bằng lệnh cat file1 file2 > combinedfile.

10. echo (Hiển thị một dòng văn bản)

• Cách sử dụng: echo [văn bản]
• Mô tả: Xuất văn bản được chỉ định ra thiết bị đầu cuối. Lệnh này thường được sử dụng trong các tập lệnh để hiển thị thông báo hoặc ghi văn bản vào tệp, ví dụ: echo “Hello, World!” > hello.txt sẽ ghi “Hello, World!” vào tệp “hello.txt”.

Những lệnh cơ bản này tạo thành cốt lõi của các thao tác dòng lệnh Linux. Chúng cho phép bạn điều hướng qua hệ thống tệp, quản lý tệp và thư mục, cũng như thực hiện các tác vụ đơn giản cần thiết cho việc quản trị hệ thống phức tạp hơn.

11. chmod (Thay đổi chế độ tập tin hoặc quyền truy cập)

• Cách sử dụng: chmod [tùy chọn] [quyền] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Thay đổi quyền truy cập tệp hoặc thư mục. Quyền có thể được thiết lập bằng chế độ biểu tượng (ví dụ: chmod u+x file) hoặc chế độ số (ví dụ: chmod 755 file). Lệnh này rất cần thiết để kiểm soát quyền đọc, ghi hoặc thực thi tệp.

12. chown (Thay đổi chủ sở hữu và nhóm tệp)

• Cách sử dụng: chown [chủ sở hữu][:nhóm] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Thay đổi quyền sở hữu của tệp hoặc thư mục. Ví dụ: lệnh chown user:group file sẽ đặt chủ sở hữu tệp thành "user" và nhóm thành "group". Điều này rất quan trọng để quản lý quyền truy cập trên các hệ thống nhiều người dùng.

13. find (Tìm kiếm Tệp trong Hệ thống phân cấp Thư mục)

• Cách sử dụng: tìm [đường dẫn] [tùy chọn] [biểu thức]
• Mô tả: Tìm kiếm các tệp và thư mục trong một đường dẫn cụ thể khớp với một biểu thức nhất định. Ví dụ: find /home/user -name “*.txt” sẽ tìm kiếm tất cả các tệp .txt trong thư mục gốc của người dùng. Lệnh này rất linh hoạt, cho phép bạn tìm kiếm theo tên, loại, kích thước, thời gian sửa đổi, v.v.

14. grep (Tìm kiếm mẫu văn bản trong tệp)

• Cách sử dụng: grep [tùy chọn] [mẫu] [tệp]
• Mô tả: Tìm kiếm một mẫu văn bản cụ thể trong các tệp. Ví dụ: grep "error" logfile.txt sẽ trả về tất cả các dòng trong "logfile.txt" có chứa từ "error". Lệnh này rất hữu ích để nhanh chóng tìm kiếm thông tin cụ thể trong các tệp lớn.

15. tar (Tệp lưu trữ)

• Cách sử dụng: tar [tùy chọn] [tên tệp lưu trữ] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Tạo và trích xuất các tệp lưu trữ. Các tùy chọn phổ biến bao gồm:
  • -c để tạo một kho lưu trữ mới.
  • -x để giải nén một kho lưu trữ.
  • -v để đưa ra thông tin chi tiết.
  • -f để chỉ định tên tệp lưu trữ.
  • -z để nén tệp lưu trữ bằng gzip.
  • Ví dụ, tar -czvf archive.tar.gz folder sẽ tạo ra một kho lưu trữ nén có tên là “folder”.

16. zip / unzip (Nén và Giải nén Tập tin)

• Cách sử dụng: zip [tên tệp lưu trữ] [tệp hoặc thư mục] / giải nén [tên tệp lưu trữ]
• Mô tả: zip nén các tệp thành tệp ZIP, trong khi unzip giải nén chúng. Ví dụ: zip -r archive.zip folder tạo tệp ZIP có tên "folder" và unzip archive.zip giải nén tệp đó.

17. ln (Tạo liên kết cứng và liên kết tượng trưng)

• Cách sử dụng: ln [tùy chọn] [mục tiêu] [tên liên kết]
• Mô tả: Tạo liên kết đến các tệp. Liên kết cứng trỏ trực tiếp đến inode của tệp gốc, trong khi liên kết tượng trưng (hoặc liên kết tượng trưng) là con trỏ đến một tệp hoặc thư mục khác. Ví dụ: ln -s /path/to/file linkname tạo liên kết tượng trưng đến "tệp".

18. df (Báo cáo sử dụng dung lượng đĩa hệ thống tập tin)

• Cách sử dụng: df [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị dung lượng đĩa đã sử dụng và dung lượng đĩa khả dụng trên các hệ thống tệp được gắn kết. Tùy chọn -h cung cấp đầu ra dễ đọc, hiển thị kích thước theo KB, MB hoặc GB. Lệnh này rất cần thiết để theo dõi mức sử dụng đĩa trên máy chủ của bạn.

19. du (Ước tính mức sử dụng dung lượng tệp)

• Cách sử dụng: du [tùy chọn] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Tóm tắt mức sử dụng đĩa của từng tệp hoặc thư mục. Ví dụ: lệnh du -sh folder hiển thị tổng dung lượng của "thư mục" theo định dạng dễ đọc. Lệnh này giúp xác định thư mục nào đang chiếm nhiều dung lượng nhất.

20. rsync (Đồng bộ hóa tệp và thư mục từ xa)

• Cách sử dụng: rsync [tùy chọn] [nguồn] [đích]
• Mô tả: Đồng bộ hóa hiệu quả các tệp và thư mục giữa hai vị trí, cục bộ hoặc từ xa. Ví dụ: rsync -avz /source/ user@remote:/destination/ đồng bộ hóa các tệp từ nguồn cục bộ đến đích từ xa với tính năng nén. rsync được sử dụng rộng rãi để sao lưu và sao chép.

Các lệnh quản lý tệp và thư mục rất quan trọng để duy trì trật tự và đảm bảo quản lý lưu trữ hiệu quả trên máy chủ Linux. Các lệnh này cung cấp các công cụ cần thiết để tìm kiếm, sắp xếp và quản lý tệp và thư mục hiệu quả, đảm bảo máy chủ của bạn hoạt động trơn tru và dễ dàng truy cập tệp khi cần.

21. uname (In thông tin hệ thống)

• Cách sử dụng: uname [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị thông tin hệ thống, chẳng hạn như tên kernel, phiên bản và tên phần cứng máy. Các tùy chọn phổ biến bao gồm:
  • -a cho tất cả thông tin.
  • -r cho phiên bản hạt nhân.
  • Ví dụ, uname -r sẽ đưa ra phiên bản kernel.

22. top (Hiển thị các tác vụ Linux)

• Cách sử dụng: trên cùng
• Mô tả: Cung cấp chế độ xem động, theo thời gian thực về các tiến trình đang chạy, bao gồm mức sử dụng CPU và bộ nhớ. Đây là một công cụ thiết yếu để theo dõi tải hệ thống và xác định các tiến trình ngốn tài nguyên. Bạn có thể sắp xếp các tiến trình theo mức sử dụng CPU hoặc bộ nhớ, tắt tiến trình và nhiều tính năng khác trực tiếp từ giao diện trên cùng.

23. htop (Trình xem quy trình tương tác)

• Cách sử dụng: htop
• Mô tả: Tương tự như top, nhưng có giao diện người dùng được cải tiến cho phép điều hướng và tương tác dễ dàng hơn. htop cung cấp thông tin theo mã màu, thời gian thực về các quy trình hệ thống, giúp theo dõi và quản lý chúng dễ dàng hơn.

24. df (Báo cáo sử dụng dung lượng đĩa hệ thống tệp)

• Cách sử dụng: df [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị dung lượng ổ đĩa đã sử dụng và khả dụng trên tất cả các hệ thống tệp được gắn kết. Tùy chọn -h cung cấp định dạng dễ đọc, hiển thị kích thước theo KB, MB hoặc GB. Lệnh này rất quan trọng để theo dõi và quản lý dung lượng ổ đĩa trên máy chủ của bạn.

25. du (Ước tính mức sử dụng dung lượng tệp)

• Cách sử dụng: du [tùy chọn] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Tóm tắt mức sử dụng đĩa của các tệp và thư mục. Sử dụng tùy chọn -sh để có được bản tóm tắt dễ đọc về kích thước của thư mục. Ví dụ: du -sh /var/log hiển thị tổng kích thước của thư mục /var/log. Lệnh này giúp xác định thư mục hoặc tệp nào đang chiếm nhiều dung lượng đĩa nhất.

26. free (Hiển thị mức sử dụng bộ nhớ)

• Sử dụng: free [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị dung lượng bộ nhớ trống và đã sử dụng trong hệ thống. Tùy chọn -h hiển thị kết quả đầu ra theo định dạng dễ đọc (MB, GB). Ví dụ: free -h cung cấp tổng quan về tổng dung lượng bộ nhớ, đã sử dụng và khả dụng, cũng như mức sử dụng bộ nhớ hoán đổi (swap).

27. uptime (Cho biết hệ thống đã chạy được bao lâu)

• Sử dụng: uptime
• Mô tả: Hiển thị thời gian hiện tại, thời gian hệ thống đã chạy, số lượng người dùng hiện đang đăng nhập và tải hệ thống trung bình trong 1, 5 và 15 phút qua. Lệnh này hữu ích để kiểm tra nhanh tính ổn định và tải của hệ thống.

28. hostname (Hiển thị hoặc Đặt Tên Máy chủ của Hệ thống)

• Cách sử dụng: hostname [tùy chọn] [tên]
• Mô tả: Hiển thị hoặc đặt tên máy chủ của hệ thống. Lệnh hostname không có tùy chọn nào sẽ hiển thị tên máy chủ hiện tại, trong khi lệnh hostname newname sẽ đặt tên máy chủ mới. Điều này rất quan trọng để xác định máy chủ trên mạng.

29. uname -r (Hiển thị phiên bản hạt nhân)

• Cách sử dụng: uname -r
• Mô tả: Xuất ra phiên bản hạt nhân Linux hiện đang chạy trên hệ thống. Điều này rất quan trọng để khắc phục sự cố và đảm bảo khả năng tương thích với phần mềm và trình điều khiển.

30. vmstat (Báo cáo thống kê bộ nhớ ảo)

• Cách sử dụng: vmstat [tùy chọn] [trì hoãn [đếm]]
• Mô tả: Cung cấp thông tin chi tiết về các tiến trình, bộ nhớ, phân trang, khối I/O, bẫy và hoạt động của CPU. Ví dụ: vmstat 5 3 hiển thị số liệu thống kê bộ nhớ ba lần, mỗi lần 5 giây. Lệnh này đặc biệt hữu ích để xác định các điểm nghẽn bộ nhớ.

31. iostat (Báo cáo số liệu thống kê CPU và I/O)

• Cách sử dụng: iostat [tùy chọn] [trì hoãn [đếm]]
• Mô tả: Cung cấp báo cáo chi tiết về số liệu thống kê CPU và I/O, giúp xác định các vấn đề về hiệu suất liên quan đến I/O đĩa. Ví dụ: iostat 5 hiển thị số liệu thống kê cứ sau 5 giây. Lệnh này rất cần thiết để chẩn đoán các vấn đề về hiệu suất trong hệ thống lưu trữ.

Các lệnh thông tin hệ thống rất cần thiết để theo dõi và chẩn đoán tình trạng cũng như hiệu suất của máy chủ Linux. Bằng cách sử dụng các lệnh này, bạn có thể thu thập dữ liệu quan trọng về trạng thái hệ thống, xác định các sự cố tiềm ẩn và đưa ra quyết định sáng suốt để đảm bảo hiệu suất máy chủ tối ưu.

32. ping (Gửi ICMP ECHO_REQUEST đến Máy chủ mạng)

• Cách sử dụng: ping [tùy chọn] [điểm đến]
• Mô tả: Kiểm tra kết nối mạng giữa máy chủ của bạn và thiết bị khác bằng cách gửi các gói ICMP ECHO_REQUEST và đo thời gian phản hồi. Ví dụ: lệnh ping google.com sẽ kiểm tra xem máy chủ của bạn có thể kết nối đến Google hay không và mất bao lâu. Đây là một công cụ cơ bản để chẩn đoán các sự cố kết nối mạng.

33. ifconfig (Cấu hình giao diện mạng)

• Cách sử dụng: ifconfig [giao diện] [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị hoặc cấu hình giao diện mạng. Ví dụ: ifconfig eth0 hiển thị cấu hình của giao diện eth0. Mặc dù phần lớn đã được thay thế bằng lệnh ip trong các hệ thống hiện đại, ifconfig vẫn thường được sử dụng để xem và thiết lập địa chỉ IP, mặt nạ mạng con và bật/tắt giao diện.

34. ip (Hiển thị/Điều khiển Định tuyến, Thiết bị và Đường hầm)

• Cách sử dụng: ip [tùy chọn] [đối tượng]
• Mô tả: Một công cụ hiện đại và mạnh mẽ hơn ifconfig để cấu hình giao diện mạng, định tuyến và đường hầm. Ví dụ: lệnh ip addr show hiển thị tất cả các giao diện mạng và địa chỉ IP liên quan. Bộ lệnh ip rất linh hoạt và thiết yếu cho việc cấu hình mạng nâng cao.

35. netstat (Thống kê mạng)

• Cách sử dụng: netstat [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị các kết nối mạng, bảng định tuyến, thống kê giao diện, kết nối giả mạo và thành viên đa hướng. Ví dụ: netstat -tuln hiển thị tất cả các cổng đang lắng nghe và các dịch vụ tương ứng. Lệnh này rất cần thiết để giám sát lưu lượng mạng và xác định các kết nối đang hoạt động.

36. ss (Một tiện ích khác để điều tra ổ cắm)

• Cách sử dụng: ss [tùy chọn]
• Mô tả: Là một giải pháp thay thế nhanh hơn và hiệu quả hơn cho netstat, ss cung cấp thông tin chi tiết về các kết nối socket, bao gồm TCP, UDP và socket thô. Ví dụ: ss -tuln hiển thị tất cả các socket đang lắng nghe, tương tự như netstat -tuln. Lệnh này đặc biệt hữu ích để chẩn đoán sự cố mạng.

37. traceroute (In các gói tin định tuyến đến máy chủ mạng)

• Cách sử dụng: traceroute [điểm đến]
• Mô tả: Theo dõi đường dẫn các gói tin từ máy chủ của bạn đến đích được chỉ định, hiển thị từng chặng trên đường đi. Ví dụ: traceroute google.com hiển thị tuyến đường đã đi để đến máy chủ của Google. Lệnh này giúp xác định vị trí xảy ra sự chậm trễ hoặc lỗi trong mạng.

38. nslookup (Truy vấn máy chủ tên Internet một cách tương tác)

• Cách sử dụng: nslookup [tên miền]
• Mô tả: Truy vấn máy chủ DNS để lấy tên miền hoặc ánh xạ địa chỉ IP. Ví dụ: lệnh nslookup example.com sẽ truy xuất địa chỉ IP được liên kết với "example.com". Lệnh này hữu ích để khắc phục sự cố DNS.

39. dig (Tiện ích tra cứu DNS)

• Cách sử dụng: dig [tùy chọn] [tên miền]
• Mô tả: Thực hiện các truy vấn DNS chi tiết, cung cấp kết quả đầu ra toàn diện hơn nslookup. Ví dụ: dig example.com sẽ truy xuất các bản ghi DNS cho "example.com". Tùy chọn +short đơn giản hóa kết quả đầu ra thành địa chỉ IP đã được phân giải, biến dig thành một công cụ đa năng cho việc chẩn đoán DNS.

40. scp (Bản sao an toàn)

• Cách sử dụng: scp [tùy chọn] [nguồn] [đích]
• Mô tả: Sao chép an toàn các tệp và thư mục giữa các máy chủ qua kết nối SSH. Ví dụ: scp file.txt user@remote:/path/ sao chép "file.txt" vào thư mục được chỉ định trên máy chủ từ xa. Lệnh này rất quan trọng để truyền tệp an toàn giữa các máy chủ.

41. ssh (Trình khách SSH OpenSSH)

• Cách sử dụng: ssh [tùy chọn] [người dùng@tên máy chủ]
• user@remote-server.com

42. wget (Trình tải xuống mạng không tương tác)

• Cách sử dụng: wget [tùy chọn] [URL]
• Mô tả: Tải xuống tệp từ web qua HTTP, HTTPS hoặc FTP. Ví dụ: wget http://example.com/file.zip tải xuống "file.zip" từ URL được chỉ định. wget đặc biệt hữu ích cho các tập lệnh tự động và tải xuống tệp mà không cần sự can thiệp của người dùng.

43. curl (Truyền dữ liệu từ hoặc đến máy chủ)

• Cách sử dụng: curl [tùy chọn] [URL]
• Mô tả: Truyền dữ liệu từ hoặc đến máy chủ bằng nhiều giao thức khác nhau, bao gồm HTTP, HTTPS, FTP, v.v. Ví dụ: curl -O http://example.com/file.zip tải xuống "file.zip" giống như wget, nhưng curl cũng hỗ trợ các thao tác phức tạp như yêu cầu POST và xác thực, khiến nó trở thành một công cụ mạnh mẽ cho các tương tác web.

44. nmap (Công cụ khám phá mạng và bảo mật/máy quét cổng)

• Cách sử dụng: nmap [tùy chọn] [mục tiêu]
• Mô tả: Quét mạng để tìm các cổng mở, dịch vụ đang chạy và lỗ hổng bảo mật. Ví dụ: lệnh nmap -sP 192.168.1.0/24 thực hiện quét ping để phát hiện các máy chủ đang hoạt động trên mạng. nmap là một công cụ thiết yếu cho việc kiểm tra và khám phá bảo mật mạng.

45. tcpdump (Trình phân tích gói tin dòng lệnh)

• Cách sử dụng: tcpdump [tùy chọn]
• Mô tả: Thu thập và phân tích các gói tin mạng theo thời gian thực. Ví dụ: tcpdump -i eth0 sẽ thu thập tất cả các gói tin trên giao diện eth0. Lệnh này rất hữu ích trong việc khắc phục sự cố mạng và giám sát lưu lượng ở cấp độ chi tiết.

Các lệnh quản lý mạng rất quan trọng để duy trì tình trạng hoạt động và bảo mật của các kết nối mạng trên máy chủ Linux của bạn. Các công cụ này cho phép bạn cấu hình giao diện, giám sát lưu lượng, khắc phục sự cố kết nối và bảo vệ mạng khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn.

46. ​​useradd / adduser (Tạo người dùng mới)

• Cách sử dụng: useradd [tùy chọn] username / adduser [tên người dùng]
• Mô tả: useradd và adduser được sử dụng để tạo tài khoản người dùng mới. Trong khi useradd cơ bản hơn, adduser là một tập lệnh tương tác thân thiện hơn, nhắc bạn nhập thông tin người dùng như mật khẩu, thư mục home và shell. Ví dụ: useradd john tạo một người dùng mới tên là "john".

47. usermod (Sửa đổi tài khoản người dùng)

• Cách sử dụng: usermod [tùy chọn] tên người dùng
• Mô tả: Sửa đổi tài khoản người dùng hiện có, chẳng hạn như thay đổi tên người dùng, ID người dùng, ID nhóm, thư mục home hoặc shell. Ví dụ: usermod -l newname oldname sẽ thay đổi tên người dùng từ "oldname" thành "newname".

48. userdel (Xóa tài khoản người dùng)

• Cách sử dụng: userdel [tùy chọn] tên người dùng
• Mô tả: Xóa tài khoản người dùng khỏi hệ thống. Tùy chọn -r cũng xóa thư mục gốc và thư mục thư mục của người dùng. Ví dụ: userdel -r john sẽ xóa người dùng "john" và thư mục gốc của họ.

49. passwd (Thay đổi mật khẩu người dùng)

• Cách sử dụng: passwd [tên người dùng]
• Mô tả: Thay đổi mật khẩu của tài khoản người dùng. Nếu không có tùy chọn nào, lệnh passwd sẽ thay đổi mật khẩu của người dùng hiện tại. Ví dụ: lệnh passwd john sẽ thay đổi mật khẩu cho người dùng "john". Lệnh này cũng được sử dụng để quản lý ngày hết hạn tài khoản và khóa hoặc mở khóa tài khoản người dùng.

50. groups (Hiển thị nhóm người dùng)

• Cách sử dụng: groups [tên người dùng]
• Mô tả: Hiển thị các nhóm mà người dùng thuộc về. Ví dụ: groups john hiển thị tất cả các nhóm mà "john" là thành viên. Lệnh này hữu ích để xác minh tư cách thành viên nhóm.

51. sudo (Thực thi lệnh với tư cách người dùng khác)

• Cách sử dụng: sudo [lệnh]
• Mô tả: Cho phép người dùng được cấp quyền thực thi lệnh với tư cách siêu người dùng hoặc người dùng khác, theo quy định của chính sách bảo mật. Ví dụ: sudo apt-get update chạy lệnh cập nhật gói với quyền siêu người dùng. sudo rất cần thiết để thực hiện các tác vụ quản trị mà không cần đăng nhập với tư cách người dùng root.

52. chown (Thay đổi chủ sở hữu và nhóm tệp)

• Cách sử dụng: chown [chủ sở hữu][:nhóm] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Thay đổi quyền sở hữu của một tệp hoặc thư mục. Ví dụ: chown john:admin file.txt sẽ thay đổi chủ sở hữu của “file.txt” thành “john” và nhóm của nó thành “admin”. Lệnh này rất quan trọng để quản lý quyền truy cập và quyền sở hữu tệp trong môi trường nhiều người dùng.

53. chmod (Thay đổi chế độ tập tin hoặc quyền truy cập)

• Cách sử dụng: chmod [quyền] [tệp hoặc thư mục]
• Mô tả: Thay đổi quyền truy cập của tệp hoặc thư mục. Quyền có thể được thiết lập bằng chế độ biểu tượng (ví dụ: chmod u+x file) hoặc chế độ số (ví dụ: chmod 755 file). Ví dụ: chmod 644 file.txt thiết lập quyền đọc và ghi cho chủ sở hữu và quyền chỉ đọc cho những người khác.

54. umask (Đặt quyền mặc định cho tệp)

• Cách sử dụng: umask [mặt nạ]
• Mô tả: Thiết lập quyền mặc định cho các tệp và thư mục mới được tạo. Giá trị umask xác định bit quyền nào sẽ không được thiết lập trên các tệp mới được tạo. Ví dụ: umask 022 sẽ tạo ra các tệp mới có quyền 755 (mọi người đều có thể đọc và thực thi, chỉ chủ sở hữu mới có thể ghi).

55. id (In thông tin người dùng và nhóm)

• Cách sử dụng: id [tên người dùng]
• Mô tả: Hiển thị ID người dùng (UID), ID nhóm (GID) và tư cách thành viên nhóm của một người dùng. Ví dụ: id john hiển thị UID, GID và tất cả tư cách thành viên nhóm của "john". Lệnh này hữu ích để xác minh danh tính và quyền của người dùng.

56. su (Danh tính người dùng thay thế)

• Cách sử dụng: su [tùy chọn] [tên người dùng]
• Mô tả: Chuyển sang tài khoản người dùng khác, cho phép bạn thực thi lệnh với quyền của người dùng đó. Ví dụ: lệnh su – john sẽ chuyển sang tài khoản “john” với môi trường của người dùng đó. Nếu không chỉ định tên người dùng, lệnh mặc định sẽ là siêu người dùng (root).

57. gpasswd (Quản lý /etc/group và /etc/gshadow)

• Cách sử dụng: gpasswd [tùy chọn] [nhóm]
• Mô tả: Quản lý /etc/group và /etc/gshadow, cho phép bạn đặt mật khẩu, thêm người dùng vào nhóm và xóa người dùng khỏi nhóm. Ví dụ: gpasswd -a john admin sẽ thêm "john" vào nhóm "admin". Lệnh này hữu ích cho việc quản lý thành viên nhóm và bảo mật.

58. passwd -l (Khóa tài khoản người dùng)

• Cách sử dụng: passwd -l [tên người dùng]
• Mô tả: Khóa tài khoản người dùng, ngăn họ đăng nhập. Ví dụ: passwd -l john sẽ khóa tài khoản "john". Lệnh này hữu ích để tạm thời vô hiệu hóa một tài khoản mà không xóa nó.

59. passwd -u (Mở khóa tài khoản người dùng)

• Cách sử dụng: passwd -u [tên người dùng]
• Mô tả: Mở khóa tài khoản người dùng đã bị khóa trước đó, cho phép họ đăng nhập lại. Ví dụ: passwd -u john sẽ mở khóa tài khoản "john".

60. who (Hiển thị ai đang đăng nhập)

• Cách sử dụng: who
• Mô tả: Hiển thị thông tin về tất cả người dùng hiện đang đăng nhập vào hệ thống, bao gồm thiết bị đầu cuối, thời gian đăng nhập và IP nguồn. Lệnh này hữu ích để theo dõi hoạt động của người dùng trên máy chủ.

61. w (Hiển thị ai đang đăng nhập và họ đang làm gì)

• Cách sử dụng: w
• Mô tả: Cung cấp thông tin chi tiết hơn lệnh who, không chỉ hiển thị ai đã đăng nhập mà còn cả những tiến trình họ đang chạy. Ví dụ: lệnh này hiển thị thời gian người dùng không hoạt động và mức sử dụng CPU của họ. Lệnh này hữu ích để xác định những người dùng đang tiêu tốn tài nguyên hệ thống.

62. last (Hiển thị danh sách người dùng đăng nhập lần cuối)

• Cách sử dụng: last [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị danh sách người dùng đã đăng nhập gần nhất, bao gồm thời gian đăng nhập và đăng xuất, cũng như địa chỉ IP của họ. Lệnh này hữu ích cho việc kiểm tra và theo dõi thông tin đăng nhập của người dùng.

Các lệnh quản lý người dùng và quyền rất cần thiết để duy trì tính bảo mật và toàn vẹn của máy chủ Linux. Các lệnh này giúp bạn kiểm soát ai có thể truy cập máy chủ, những gì họ có thể làm và đảm bảo quyền được cấu hình chính xác để bảo vệ dữ liệu nhạy cảm.

63. apt-get / apt (Tiện ích xử lý gói Debian/Ubuntu)

• Cách sử dụng: apt-get [tùy chọn] [lệnh] / apt [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: apt-get và apt là các công cụ quản lý gói chính cho các hệ thống dựa trên Debian như Ubuntu. Chúng được sử dụng để cài đặt, cập nhật, nâng cấp và gỡ bỏ các gói. Các lệnh phổ biến bao gồm:
  • apt-get update: Cập nhật danh sách gói.
  • apt-get upgrade: Nâng cấp tất cả các gói đã cài đặt lên phiên bản mới nhất.
  • apt-get install [gói]: Cài đặt một gói được chỉ định.
  • apt-get remove [gói]: Xóa một gói đã chỉ định.
  • apt là lệnh thân thiện với người dùng hơn, kết hợp các chức năng của apt-get, apt-cache và dpkg.

64. yum / dnf (Trình quản lý gói CentOS/Fedora)

• Cách sử dụng: yum [tùy chọn] [lệnh] / dnf [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: yum (Yellowdog Updater, Modified) và dnf (Dandified YUM) là các công cụ quản lý gói dành cho các bản phân phối dựa trên RPM như CentOS và Fedora. Chúng được sử dụng cho các tác vụ tương tự như apt-get trong các hệ thống dựa trên Debian. Các lệnh phổ biến bao gồm:
  • yum update / dnf update: Cập nhật tất cả các gói đã cài đặt.
  • yum install [gói] / dnf install [gói]: Cài đặt một gói được chỉ định.
  • yum remove [gói] / dnf remove [gói]: Xóa một gói đã chỉ định.
  • dnf là phiên bản thế hệ tiếp theo của yum, cung cấp hiệu suất tốt hơn và cú pháp lệnh rõ ràng hơn.

65. rpm (Trình quản lý gói RPM)

• Cách sử dụng: rpm [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: Trình quản lý gói RPM cấp thấp được sử dụng để cài đặt, truy vấn, xác minh, cập nhật và gỡ bỏ các gói trên các hệ thống dựa trên RPM như Red Hat, CentOS và Fedora. Các lệnh phổ biến bao gồm:
  • rpm -i [package.rpm]: Cài đặt một gói.
  • rpm -e [gói]: Xóa một gói.
  • rpm -qa: Liệt kê tất cả các gói đã cài đặt.
  • rpm -qf [tệp]: Xác định tệp đó thuộc gói nào.

66. dpkg (Trình quản lý gói Debian)

• Cách sử dụng: dpkg [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: dpkg là trình quản lý gói cấp thấp dành cho các hệ thống dựa trên Debian, được sử dụng để cài đặt, gỡ bỏ và cung cấp thông tin về các gói .deb. Ví dụ:
  • dpkg -i [package.deb]: Cài đặt gói .deb.
  • dpkg -r [gói]: Xóa gói đã cài đặt.
  • dpkg -l: Liệt kê tất cả các gói đã cài đặt.
  • dpkg –configure -a: Cấu hình lại các gói đã giải nén nhưng chưa được cấu hình.

67. pacman (Trình quản lý gói Arch Linux)

• Cách sử dụng: pacman [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: pacman là trình quản lý gói cho Arch Linux, được sử dụng để quản lý các gói từ kho lưu trữ chính thức và các gói do người dùng đóng góp từ Kho lưu trữ Người dùng Arch (AUR). Các lệnh phổ biến bao gồm:
  • pacman -Syu: Cập nhật hệ thống bằng cách đồng bộ hóa cơ sở dữ liệu gói và nâng cấp tất cả các gói.
  • pacman -S [gói]: Cài đặt gói được chỉ định.
  • pacman -R [gói]: Xóa một gói đã chỉ định.
  • pacman -Ss [gói]: Tìm kiếm gói trong kho lưu trữ.

68. snap (Trình quản lý gói Snap)

• Cách sử dụng: snap [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: snap là một hệ thống quản lý gói cho phép cài đặt và quản lý "snap", là các gói phần mềm được đóng gói hoạt động trên nhiều bản phân phối Linux. Các lệnh phổ biến bao gồm:
  • snap install [gói]: Cài đặt gói snap.
  • snap remove [gói]: Xóa một gói snap.
  • snap refresh: Cập nhật tất cả các gói snap đã cài đặt.
  • snap list: Liệt kê tất cả các gói snap đã cài đặt.

69. flatpak (Trình quản lý gói Flatpak)

• Cách sử dụng: flatpak [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: Flatpak là một hệ thống quản lý gói dùng để xây dựng, phân phối và chạy các ứng dụng máy tính để bàn dạng hộp cát trên Linux. Các lệnh phổ biến bao gồm:
  • flatpak install [remote] [package]: Cài đặt ứng dụng flatpak.
  • flatpak remove [gói]: Xóa ứng dụng flatpak.
  • Cập nhật flatpak: Cập nhật các ứng dụng flatpak đã cài đặt.
  • danh sách flatpak: Liệt kê các ứng dụng flatpak đã cài đặt.

70. apt-cache (Công cụ truy vấn gói Debian/Ubuntu)

• Cách sử dụng: apt-cache [lệnh]
• Mô tả: Truy vấn thông tin về các gói trong cơ sở dữ liệu gói APT. Ví dụ: apt-cache search [package] tìm kiếm các gói trong kho lưu trữ, và apt-cache show [package] hiển thị thông tin chi tiết về một gói.

71. brew (Trình quản lý gói Linuxbrew)

• Cách sử dụng: brew [lệnh]
• Mô tả: brew là trình quản lý gói ban đầu được phát triển cho macOS, nhưng cũng có thể được sử dụng trên Linux thông qua Linuxbrew. Nó được dùng để cài đặt phần mềm không có trong kho lưu trữ chính thức của bản phân phối. Các lệnh phổ biến bao gồm:
  • brew install [gói]: Cài đặt một gói được chỉ định.
  • brew remove [gói]: Xóa một gói đã chỉ định.
  • brew update: Cập nhật danh sách các gói có sẵn.
  • brew upgrade: Nâng cấp các gói đã cài đặt.

Các lệnh quản lý gói rất quan trọng để duy trì máy chủ Linux an toàn và cập nhật. Những công cụ này cho phép bạn cài đặt, cập nhật và quản lý các gói phần mềm, đảm bảo máy chủ của bạn có các bản vá phần mềm và bảo mật cần thiết để hoạt động hiệu quả.

72. ps (Báo cáo ảnh chụp nhanh các quy trình hiện tại)

• Cách sử dụng: ps [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị thông tin về các tiến trình đang chạy, bao gồm PID (Process ID), TTY (loại thiết bị đầu cuối), thời gian và tên lệnh. Ví dụ: lệnh ps aux hiển thị tất cả các tiến trình đang chạy với thông tin chi tiết, và lệnh ps -ef cung cấp kết quả đầu ra tương tự ở định dạng khác.

73. top (Hiển thị các tác vụ Linux)

• Cách sử dụng: trên cùng
• Mô tả: Cung cấp chế độ xem thời gian thực các tiến trình đang chạy, bao gồm mức sử dụng CPU và bộ nhớ. Nó cho phép bạn theo dõi hiệu suất hệ thống và xác định các tiến trình ngốn nhiều tài nguyên. Top cũng cho phép bạn tắt tiến trình trực tiếp từ giao diện bằng cách nhấn phím k và nhập PID.

74. htop (Trình xem quy trình tương tác)

• Cách sử dụng: htop
• Mô tả: Tương tự như top, nhưng có giao diện người dùng được cải tiến, thân thiện hơn và bắt mắt hơn. htop cho phép bạn cuộn qua danh sách quy trình theo chiều ngang và chiều dọc, đồng thời cung cấp thông tin được mã hóa màu để dễ đọc hơn.

75. kill (Kết thúc một tiến trình bằng PID)

• Cách sử dụng: kill [tùy chọn] [PID]
• Mô tả: Gửi tín hiệu đến một tiến trình để chấm dứt tiến trình đó. Tín hiệu phổ biến nhất là SIGKILL (9), dùng để buộc dừng tiến trình. Ví dụ: kill -9 1234 sẽ gửi tín hiệu SIGKILL đến tiến trình có PID 1234.

76. killall (Giết các tiến trình theo tên)

• Cách sử dụng: killall [tùy chọn] [tên tiến trình]
• Mô tả: Kết thúc tất cả các tiến trình có tên được chỉ định. Ví dụ: killall firefox sẽ kết thúc tất cả các phiên bản của tiến trình "firefox". Lệnh này hữu ích khi cần dừng nhiều phiên bản của một tiến trình mà không cần biết PID của chúng.

77. pkill (Gửi tín hiệu đến các tiến trình theo tên)

• Cách sử dụng: pkill [tùy chọn] [tên tiến trình]
• Mô tả: Gửi tín hiệu đến các tiến trình dựa trên tên và các thuộc tính khác. Ví dụ: pkill -9 sshd gửi tín hiệu SIGKILL đến tiến trình "sshd". Lệnh này tương tự như killall nhưng cung cấp nhiều tùy chọn hơn để nhắm mục tiêu đến các tiến trình cụ thể.

78. nice (Chạy lệnh với mức độ ưu tiên lập lịch đã sửa đổi)

• Cách sử dụng: nice [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: Khởi chạy một lệnh với mức độ ưu tiên được chỉ định (mức độ nice). Giá trị thấp hơn biểu thị mức độ ưu tiên cao hơn. Ví dụ: lệnh nice -n 10 chạy "command" với mức độ ưu tiên thấp hơn, đảm bảo lệnh không chiếm quá nhiều tài nguyên của các tiến trình quan trọng hơn.

79. renice (Thay đổi mức độ ưu tiên của một tiến trình đang chạy)

• Cách sử dụng: renice [tùy chọn] [ưu tiên mới] [PID]
• Mô tả: Thay đổi mức độ ưu tiên của một tiến trình đang chạy. Ví dụ: renice -n 10 1234 sẽ thay đổi mức độ ưu tiên của tiến trình có PID 1234 xuống mức độ ưu tiên thấp hơn. Lệnh này hữu ích để điều chỉnh phân bổ tài nguyên tức thời.

80. bg (Tiếp tục công việc bị tạm dừng ở chế độ nền)

• Cách sử dụng: bg [ID công việc]
• Mô tả: Tiếp tục một tác vụ đang tạm dừng và chạy nó ở chế độ nền. Ví dụ: nếu một tác vụ đã bị tạm dừng bằng Ctrl+Z, việc nhập bg %1 sẽ tiếp tục tác vụ số 1 ở chế độ nền.

81. fg (Đưa công việc lên hàng đầu)

• Cách sử dụng: fg [ID công việc]
• Mô tả: Đưa tác vụ nền lên phía trước. Ví dụ: fg %1 đưa tác vụ số 1 lên phía trước, cho phép bạn tương tác trực tiếp với tác vụ đó.

82. jobs (Liệt kê các công việc đang hoạt động)

• Cách sử dụng:jobs
• Mô tả: Liệt kê tất cả các tác vụ đang chạy nền hoặc bị tạm dừng trong phiên terminal hiện tại. Mỗi tác vụ được gán một ID tác vụ duy nhất, có thể được sử dụng với bg hoặc fg.

83. strace (Theo dõi các cuộc gọi và tín hiệu hệ thống)

• Cách sử dụng: strace [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: Theo dõi các lệnh gọi hệ thống và tín hiệu nhận được từ một tiến trình. Ví dụ: strace ls hiển thị tất cả các lệnh gọi hệ thống được thực hiện bởi lệnh ls. Lệnh này rất hữu ích cho việc gỡ lỗi và hiểu cách một chương trình tương tác với hệ điều hành.

84. lsof (Liệt kê các tệp đang mở)

• Cách sử dụng: lsof [tùy chọn]
• Mô tả: Liệt kê tất cả các tệp đang mở và các tiến trình đã mở chúng. Ví dụ: lsof -i :80 hiển thị tất cả các tiến trình sử dụng cổng 80. Lệnh này rất cần thiết để chẩn đoán các sự cố liên quan đến khóa tệp, ổ cắm mạng, v.v.

85. systemctl (Kiểm tra và kiểm soát Systemd System and Service Manager)

• Cách sử dụng: systemctl [tùy chọn] [lệnh]
• Mô tả: Kiểm soát trình quản lý hệ thống và dịch vụ systemd, cho phép bạn khởi động, dừng, bật, tắt và kiểm tra trạng thái của các dịch vụ. Ví dụ: systemctl start nginx khởi động dịch vụ Nginx, và systemctl status nginx hiển thị trạng thái hiện tại của dịch vụ.

86. service (Chạy tập lệnh khởi tạo System V)

• Cách sử dụng: service [tên dịch vụ] [lệnh]
• Mô tả: Quản lý các dịch vụ trên hệ thống sử dụng tập lệnh khởi tạo System V. Các lệnh phổ biến bao gồm start, stop, restart và status. Ví dụ: service apache2 restart sẽ khởi động lại dịch vụ Apache.

Các lệnh quản lý quy trình rất cần thiết để duy trì quyền kiểm soát các quy trình đang chạy trên máy chủ Linux của bạn. Các lệnh này giúp bạn theo dõi hiệu suất hệ thống, ưu tiên tác vụ và chấm dứt các quy trình không phản hồi, đảm bảo máy chủ của bạn hoạt động hiệu quả và đáng tin cậy.

87. fdisk (Trình quản lý bảng phân vùng cho Linux)

• Cách sử dụng: fdisk [thiết bị]
• Mô tả: Một tiện ích dòng lệnh để xem và chỉnh sửa bảng phân vùng trên ổ cứng. Ví dụ: fdisk /dev/sda mở bảng phân vùng cho ổ đĩa /dev/sda, cho phép bạn tạo, xóa và chỉnh sửa phân vùng. Đây là một công cụ mạnh mẽ để quản lý phân vùng đĩa.

88. parted (Trình chỉnh sửa phân vùng)

• Cách sử dụng: parted [thiết bị]
• Mô tả: Trình chỉnh sửa phân vùng nâng cao hơn, hỗ trợ nhiều loại và kích thước phân vùng hơn fdisk. Ví dụ: parted /dev/sda cho phép bạn quản lý các phân vùng trên đĩa /dev/sda, bao gồm tạo phân vùng GPT, thay đổi kích thước và di chuyển phân vùng.

89. mkfs (Xây dựng hệ thống tệp Linux)

• Cách sử dụng: mkfs [tùy chọn] [thiết bị]
• Mô tả: Tạo hệ thống tệp trên một phân vùng. Ví dụ: mkfs.ext4 /dev/sda1 định dạng phân vùng /dev/sda1 bằng hệ thống tệp ext4. Lệnh này được sử dụng khi thiết lập phân vùng mới hoặc định dạng lại phân vùng hiện có.

90. mount (Gắn kết một hệ thống tập tin)

• Cách sử dụng: mount [tùy chọn] [thiết bị] [điểm gắn kết]
• Mô tả: Gắn một hệ thống tệp vào cây tệp của hệ thống. Ví dụ: mount /dev/sda1 /mnt sẽ gắn phân vùng /dev/sda1 vào thư mục /mnt, giúp phân vùng này có thể truy cập được. Lệnh này rất cần thiết để truy cập và quản lý các ổ đĩa và phân vùng ngoài.

91. umount (Gỡ bỏ hệ thống tập tin)

• Cách sử dụng: umount [tùy chọn] [điểm gắn kết]
• Mô tả: Tách hệ thống tệp khỏi cây tệp của hệ thống. Ví dụ: lệnh umount /mnt sẽ hủy gắn kết hệ thống tệp được gắn kết tại /mnt. Điều quan trọng là phải hủy gắn kết hệ thống tệp trước khi tháo ổ đĩa vật lý để tránh mất dữ liệu.

92. lsblk (Liệt kê thông tin về thiết bị khối)

• Cách sử dụng: lsblk [tùy chọn]
• Mô tả: Liệt kê thông tin về tất cả các thiết bị khối khả dụng, chẳng hạn như ổ cứng và phân vùng, bao gồm kích thước, loại và điểm gắn kết. Ví dụ: lsblk hiển thị dạng cây của tất cả các thiết bị khối, giúp bạn dễ dàng xem cấu trúc ổ đĩa và phân vùng.

93. blkid (Xác định vị trí/In thuộc tính thiết bị chặn)

• Cách sử dụng: blkid [tùy chọn] [thiết bị]
• Mô tả: In UUID và các thuộc tính khác của một thiết bị khối. Ví dụ: blkid /dev/sda1 trả về UUID và loại hệ thống tệp của phân vùng /dev/sda1. Lệnh này hữu ích để xác định thiết bị và cấu hình fstab cho các mount cố định.

94. df (Báo cáo sử dụng dung lượng đĩa hệ thống tệp)

• Cách sử dụng: df [tùy chọn]
• Mô tả: Hiển thị dung lượng ổ đĩa đã sử dụng và khả dụng trên tất cả các hệ thống tệp được gắn kết. Tùy chọn -h cung cấp định dạng dễ đọc, hiển thị kích thước theo KB, MB hoặc GB. Lệnh này rất cần thiết để theo dõi mức sử dụng ổ đĩa và đảm bảo đủ dung lượng trống.

95. du (Ước tính mức sử dụng dung lượng tệp)

• Cách sử dụng: du [tùy chọn] [thư mục hoặc tệp]
• Mô tả: Tóm tắt mức sử dụng đĩa của các tệp và thư mục. Ví dụ: du -sh /var/log hiển thị tổng dung lượng của thư mục /var/log ở định dạng dễ đọc. Lệnh này hữu ích để xác định các tệp và thư mục lớn có thể đang chiếm quá nhiều dung lượng đĩa.

96. fsck (Kiểm tra và sửa chữa tính nhất quán của hệ thống tệp)

• Cách sử dụng: fsck [tùy chọn] [hệ thống tập tin]
• Mô tả: Kiểm tra và sửa lỗi hệ thống tệp không nhất quán. Ví dụ: lệnh fsck /dev/sda1 sẽ kiểm tra và sửa lỗi hệ thống tệp trên phân vùng /dev/sda1. Lệnh này rất quan trọng để duy trì tình trạng hoạt động của hệ thống tệp và ngăn ngừa hỏng dữ liệu.

97. tune2fs (Điều chỉnh các tham số hệ thống tệp có thể điều chỉnh trên hệ thống tệp ext2/ext3/ext4)

• Cách sử dụng: tune2fs [tùy chọn] [thiết bị]
• Mô tả: Sửa đổi các tham số của hệ thống tệp ext2, ext3 hoặc ext4. Ví dụ: tune2fs -c 20 /dev/sda1 thiết lập số lần gắn kết tối đa trước khi bắt buộc kiểm tra hệ thống tệp. Lệnh này cho phép bạn tối ưu hóa hiệu suất và hành vi của hệ thống tệp.

98. swapoff (Vô hiệu hóa Swap Space)

• Cách sử dụng: swapoff [thiết bị]
• Mô tả: Vô hiệu hóa không gian hoán đổi đã chỉ định, khiến nó không thể sử dụng được. Ví dụ: swapoff /dev/sda2 sẽ vô hiệu hóa không gian hoán đổi trên phân vùng /dev/sda2. Lệnh này thường được sử dụng trước khi thay đổi kích thước hoặc xóa phân vùng hoán đổi.

99. swapon (Kích hoạt Swap Space)

• Cách sử dụng: swapon [thiết bị]
• Mô tả: Cho phép không gian hoán đổi được chỉ định, giúp nó khả dụng để sử dụng. Ví dụ: swapon /dev/sda2 cho phép không gian hoán đổi trên phân vùng /dev/sda2. Việc quản lý không gian hoán đổi rất quan trọng đối với hiệu suất hệ thống, đặc biệt là trên các hệ thống có bộ nhớ vật lý hạn chế.

100. mount -o remount (Gắn lại hệ thống tập tin với các tùy chọn khác nhau)

• Cách sử dụng: mount -o remount,[tùy chọn] [điểm gắn kết]
• Mô tả: Gắn lại hệ thống tệp với các tùy chọn gắn kết mới mà không cần ngắt gắn kết. Ví dụ: mount -o remount,rw /mnt sẽ gắn lại hệ thống tệp tại /mnt với quyền đọc-ghi. Điều này hữu ích khi cần thay đổi tùy chọn gắn kết tức thời.

Các lệnh quản lý đĩa rất quan trọng để duy trì sức khỏe và hiệu suất của hệ thống lưu trữ trên máy chủ Linux. Những công cụ này cho phép bạn quản lý phân vùng, hệ thống tệp và mức sử dụng đĩa một cách hiệu quả, đảm bảo máy chủ của bạn có đủ tài nguyên lưu trữ cần thiết để hoạt động trơn tru.

Tóm lại, việc thành thạo các câu lệnh Linux không chỉ là một kỹ năng mà còn là nền tảng cốt lõi để trở thành một quản trị viên mạng giỏi.